โรคหลอดเลือดสมอง สมองทำงานโดยอาศัยพลังงานจากน้ำตาลกลูโคสและออกซิเจนที่อยู่ในกระแสเลือด ซึ่งสูบฉีดมาจากหัวใจผ่านทางหลอดเลือดสมอง เมื่อเกิดความผิดปกติของหลอดเลือดสมอง เช่น เกิดการตีบหรืออุดตันของหลอดเลือดสมองจะมีผลให้สมองขาดออกซิเจนจึงเกิดภาวะสมองขาดเลือดและเนื้อสมองตายตามมา
ภาวะผิดปกติของหลอดเลือดในสมอง แบ่งเป็น 2 กลุ่มหลัก
1. กลุ่มหนึ่ง ประมาณ 80-90% เป็นภาวะที่ไม่มีเลือดไปเลี้ยงสมองซึ่ง อาจจะเกิดจากภาวะหลอดเลือดอุดตันหรือภาวะหลอดเลือดตีบ
2. กลุ่มที่สอง ประมาณ 15-20% จะเป็นภาวะที่มี เลือดออกในสมอง ซึ่งโรค ที่ทำให้เกิดก็มาจากการ ฉีกขาดของหลอดเลือดเล็ก ๆ ที่หลาย ๆ คนเรียก หลอดเลือดฝอยฉีกขาด และ อีกประมาณ 5% จะเป็น ลักษณะของหลอดเลือดโป่งพองแล้วมันแตก อันนี้อัตรา เสียชีวิตค่อนข้างสูง
สาเหตุภาวะผิดปกติของหลอดเลือดในสมองโรคหรือภาวะ หลอดเลือดในสมองผิดปกติ เราพบ ได้ตั้งแต่อายุ 20, 30, 40 ไปจนถึงวัยกลางคน ไปจนถึง ผู้สูงอายุ สาเหตุ รูปแบบของการผิดปกติ มันมี ความ แตกต่างกันหลาย รูปแบบ ในกลุ่มคนอายุน้อย ๆ อาจจะ เป็นลักษณะของความผิดปกติแต่กำเนิด เป็นความผิดปกติ ของ ระดับพันธุกรรมที่ให้ หลอดเลือด ในสมองผิดปกติเกิดเป็นปาน เกิด มีการต่อกันของหลอดเลือด ผิดปกติ ส่วนใน วัยกลางคนก็มักจะ เกิดจากการ ใช้ชีวิต สูบบุหรี่จัด ดื่มแอลกอฮอล์ ส่วนใหญ่สาเหตุหลัก ๆ จะมาจากการสูบบุหรี่ นอกนั้น ก็จะเป็นเรื่อง ของ สารเค มีที่ใช้หรือยาที่ใช้ ยา บางอย่างก็ทำให้ เกิดความ ผิดปกติของ หลอดเลือด เช่น มีการอุดตัน หรือ มีการ อักเสบของหลอดเลือด ได้ ส่วนในผู้สูงอายุก็ จะเป็นลักษณะของความเสื่อม คือผนังหลอดเลือดมันเสียความยืดหยุ่นไป หรือ มีภาวะของโรค เช่น เบาหวาน ความดัน โรคเลือด ก็เป็นสาเหตุ หนึ่งที่ทำให้เกิดความผิดปกติของหลอดเลือดใน วัยกลางคน และ วัยผู้สูงอายุ
สัญญานเตือนภาวะผิดปกติของ หลอดเลือดในสมองอาการหลักคือ อาการปวดศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน ตาพร่ามัว แขนขาอ่อนแรง หรือมีการพูดไม่ชัด แต่โอกาสที่มันจะเตือน ระยะเวลามันสั้นมาก บางคนไม่คิดด้วยซ้ำว่า อันนี้คือการเตือนของโรคหลอดเลือดสมอง เพราะจริง ๆ แล้ว อาการปวดศีรษะ อาการคลื่นไส้ อาเจียน มันเป็นอาการที่ไม่เฉพาะเจาะจง เพราะฉะนั้น มันค่อนข้างยากที่จะบอกว่าเป็นอาการของหลอดเลือดสมอง แต่ก็ต้องบอกว่าอาการปวดศีรษะ อาการคลื่นไส้ อาเจียน เป็นอาการนำ ของการเกิด ภาวะของหลอดเลือด ผิดปกติในสมอง
การรักษาภาวะผิดปกติของ หลอดเลือดในสมองทุกคน ก็ทราบดี ว่าเวลามันเกิดความเสียหายขึ้นใน สมองแล้ว โอกาสที่เราจะกลับมาเหมือนเดิมเรียกว่ามันค่อนข้างยาก เพราะว่ามันขึ้นอยู่กับหลาย ๆ ปัจจัย เช่น ขนาดของ เลือด ที่ออก หรือขนาดของตำแหน่งของ สมองที่เสียหาย ขนาดของสมองที่ขาดเลือด ตำแหน่งที่มีการเสียหาย ของสมอง อันนี้ จะเป็น ตัวแปรที่จะทำให้ เราบอกได้ว่าคนไข้จะ กลับมาได้แค่ไหน ส่วนอีกเรื่องหนึ่งคือ เวลามันมีการเสียหาย ของระบบประสาท หรือ สมองเกิดขึ้นแล้ว มันเกิดขึ้น ณ วินาทีนั้นเลย ที่มีการฉีกขาด หรือ มีการขาดเลือด ไปเลี้ยงสมอง เพราะ ฉะนั้น โอกาสที่คนไข้จะ กลับมา เหมือนเดิม เลย มันก็ขึ้นอยู่กับหลาย ๆ ปัจจัย แต่อย่างไรก็ตาม ก็ต้องรักษา และ วิธีการรักษา เรา ก็ต้องจัดการในหลาย ๆ เรื่อง ไม่ว่าจะเป็นโรค ประจำตัว ของคนไข้เอง เบาหวาน ความดัน โรคไต โรคหัวใจ ถัดมาก็คือปัญหาที่ตัว สมองเอง เราจะ สามารถ ควบคุมการอักเสบ ของสมอง ไม่ว่าจะเป็นจากการที่ สมองขาดเลือด หรือมีเลือดออกในสมองได้อย่างไร และหลังจากนั้นแล้ว ถ้าคนไข้รอดชีวิตมาแล้ว การฟื้นฟูสภาพร่างกายให้กลับมาหรือพอที่จะขยับแขนขา หรือลดการกดทับของ ร่างกายได้นี่ อันนี้ต้องปฏิบัติ ต้องทำต่อไป
การป้องกันภาวะผิดปกติของหลอดเลือดในสมองวิธีการป้องการดีที่สุด ง่ายที่สุดและลงทุนน้อย คือ ต้องไม่สูบบุหรี่ สำหรับเรื่อง แอลกอฮอล์ ถ้าหลีกเลี่ยงได้ก็ยิ่งดี การควบคุมโรคพื้นฐานที่เราเรียกว่า โรคที่ไม่ติดต่อ เบาหวาน ความดัน โรคไต ภาวะโภชนาการเกิน ถ้าเราสามารถควบคุมตรงนี้ได้ เราก็สามารถป้องกันภาวะผิดปกติของหลอดเลือดในสมองได้ หลีกเลี่ยงการใช้ยาบางกลุ่มที่มีโอกาสทำให้เกิด ภาวะหลอด เลือดสมอง ผิดปกติ เช่น ยาที่กระตุ้นให้กระปรี้กระเปร่า หรือ ยาที่ทำให้ อวัยวะเพศแข็งตัว แม้แต่ ยาคุมกำเนิด วิตามินบางชนิดก็ อาจจะ ทำให้เกิดภาวะ ผิดปกติของ หลอดเลือดในสมอง ได้เหมือนกัน เพราะ ฉะนั้น ถ้าเรา สามารถ หลีกเลี่ยง หรือ ใช้ใน ปริมาณที่ เหมาะสม เราก็จะ สามารถ ลดโอกาสในการเกิดความผิดปกติของ หลอดเลือดในสมอง ได้
ขอขอบคุณข้อมูลดีๆจาก rama.mahidol
